ตลาดสินค้าเกษตรทั่วโลกป่วนหนักหลังรัสเซียผชิญวิกฤตภายแล้งหนักจากปัญหาคลื่นความร้อน เช่นเดียวกับที่ยูเครนและคาซัคสถาน ส่งผลผลผลิตข้าวสาลีเสียหายหนัก คาดผลผลิตลดลงกว่า 20 ล้านตันจากปีที่แล้ว ส่งผลราคาข้าวสาลีตลาดล่วงหน้าในสหรัฐฯพุ่งขึ้นกว่า 90% ในเวลาเพียง 2 เดือนทำสถิติสูงสุดในรอบ 23 เดือน เช่นเดียวกับที่ตลาดยุโรป
“ผมคิดว่ามันเป็นเรื่องที่เหมาะสมแล้วที่ต้องออกมาตรการระงับการส่งออกเมล็ดพืชและสินค้าเกษตรอื่นๆเป็นการชั่วคราว” นายวลาดิเมียร์ ปูติน นายกรัฐมนตรีรัสซียกล่าวกับที่ประชุมคณะรัฐมนตรี “เราไม่สามารถปล่อยให้ราคาในประเทศสูงขึ้นได้และเราต้องรักษาจำนวนปศุสัตว์”
ทั้งนี้มาตรการห้ามการส่งออกสินค้าเกษตรจะมีผลทันทีในวันที่ 15 สิงหาคมไปจนถึง 31 ธันวาคม 2010 และหลังจากนั้นทางการัสเซียจะทำการทบทวนเรื่องนี้อีกที
สำนักข่าวอินเตอร์แฟ็กซ์ของรัฐบาลรัสเซียเปิดเผยโดยอ้างแหล่งข่าวจากรัฐมนตรีด้านเศรษฐกิจคนหนึ่งว่า สินค้าที่จะถูกระงับไม่ให้ส่งออกนอกประเทศจะรวมถึงข้าวสาลี ข้าวบาเล่ย์ ข้าวไรย์ ข้าวโพด และแป้งสาลี
ผลจากวิกฤตภัยแล้งทำให้การประมาณการณ์ผลผลิตข้าวสาลีของรัสเซียในปีนี้ต้องถูกทบทวนให้ลดลงแบบรายวัน โดยการประมาณการณ์ล่าสุดโดยกระทรวงเกษตรรัสเซียอยู่ที่ 70-75 ล้านตัน ปรับลดลงแบบข้ามคืนหลังจากก่อนหน้านั้นประมาณการณ์อยู่ที่ 85 ล้านตันในปีนี้ ขณะที่ปีที่แล้วรัสเซียมีผลิตข้าวสาลีสูงถึงเกือบ 100 ล้านตัน ขณะที่นักค้าสินค้าเกษตรจากบริษัทเกล็นคอร์ของสวิตเซอร์แลนด์ซึ่งเป็นบริษัทค้าโภคภัณฑ์ที่ใหญ่ที่สุดในโลกให้ความเห็นกับหนังสือพิมพ์ไฟแนนเชียลไทม์เมื่อวันอังคารที่ผ่านมา (3 สิงหาคม 2010) ว่า ผลผลิตในปีนี้ของรัสเซียอาจตกลงไปถึง 65 ล้านตันเลยทีเดียว
ราคาข้าวสาลีที่พุ่งขึ้นได้ทำให้บรรดาบริษัทผลิตอาหารหลายแห่งเตือนว่า ในไม่ช้าราคาขายปลีกของผลิตภัณฑ์ที่ทำจากแป้งสาลีอย่างเ่ช่น ขนมปัง และ บิสกิต อาจปรับตัวสูงขึ้นในอนาคตได้ ล่าสุดบริษัทพรีเมียร์ฟู้ดส์ของอังกฤษซึ่งเป็นผู้ผลิตขนมปังยี่ห้อโฮวิสได้ออกมาเตือนเมื่อวันพุธที่ 4 สิงหาคมว่้า ราคาข้าวสาลีที่พุ่งสูงขึ้นอาจทำให้บริษัทจำต้องปรับขึ้นราคาผลิตภัณฑ์
ชาร์ตแสดงราคาผลผลิต และการปลูกข้าวสาลี และวิกฤตล่าสุดในรัสเซีย
ที่มา Financial Times
คำสั่งห้ามการส่งออกเมล็ดพืชอาจส่งผลให้บริษัทค้าเมล็ดพืชรัสเซียต้องยกเลิกการส่งข้าวสาลีจำนวน 600,000 ตันไปยังอิยิปต์ทันที นายคิริล โพโดลสกี้ ประธานเจ้าหน้าที่บริหารของวาลาร์สกรุ๊ป บริษัทค้าเมล็ดพืชใหญ่อันดับ 3 ของรัสเซียเปิดเผยกับบลูมเบิร์กวานนี้ (5 สิงหาคม 2010) โดยนายโพโดลสกี้กล่าวว่า ทางบริษัทของเขาจะหยุดการส่งออกข้าวสาลีทันที รวมถึงข้าวสาลี 60,000 ตันที่กำลังจะส่งไปอิยิปต์ที่ประูมูลมาได้ เนื่องจากความกังวลว่าเจ้าหน้าที่ศุลกากรรัสเซียจะไม่ปล่อยสินค้าของเขาออกจากท่าเรือจนกว่าคำสั่งของรัฐบาลจะเริ่มมีผลบังคับใช้
ขณะที่สำนักข่าวอินเตอร์แฟ็กซ์ของรัสเซียยังได้อ้างความเห็นของนายอาร์คาดี้ สโลเชฟสกี้ ประธานสหพันธ์เมล็ดพืชในฐานะที่้เป็นตัวแทนภาคเอกชนที่ได้รับผลกระทบจากมาตรการนี้โดยตรงว่า รัฐบาลควรเตือนผู้ส่งออกล่วงหน้าถึงมาตรการนี้และให้เวลาผู้ประกอบการในการส่งมอบสินค้าตามกำหนดเวลาในสัญญาที่ตกลงกันไว้แล้ว เขายังกล่าวอีกว่า นี่จะส่งผลกระทบต่อความน่าเชื่อถือของรัสเซียในฐานะผู้ผลิตและส่งออกข้าวสาลีรายใหญ่ของโลก เขาเห็นว่า เวลาที่เหมาะสมที่รัฐบาลควรบังคับใช้มาตรการนี้น่าจะเป็นวันที่ 1 กันยายนมากกว่า
ปัญหาการผลผลิตที่ตกต่ำในรัสเซียและประเทศในแถบทะเลดำอาจส่งผลใให้ประเทศผู้นำเข้าข้าวสาลีรายใหญ่จากแถบนี้ตั้งแต่อิยิปต์ไปจนถึงบังคลาเทศทำการประมูลสั่งซื้อข้าวจากต่างประเทศในอีกไม่กี่สัปดาห์ข้างหน้านี้ จากการวิเคราะห์ของบรรดานักค้าโภคภัณฑ์
“ตอนนี้เกิดการตื่นตระหนกอย่างหนักในบรรดาประเทศผู้นำเข้ารายใหญ่” นักค้าเมล็ดอาวุโสในยุโรปรายหนึ่งให้สัมภาษณณ์กับไฟแนนเชียลไทม์
ขณะเดียวราคามีแนวโน้มปรับตัวสูงขึ้นอีกเนื่องจากประเทศแถบมุสลิมกำลังเตรียมการเพื่อเข้าสู่ช่วงเดือนรอมฎอนซึ่งมักจะมีการพุ่งขึ้นของการบริโภคอาหาร
ล่าสุดนายฮิชาม ราจจาบ เจ้าหน้าที่ระดับสูงจากกระทรวงการค้าและอุตสาหกรรมอิยิปต์ออกมาเปิดเผยว่า ประเทศมีสต็อกข้าวสาลีเพียงพอถึง 4 เดือน “สถานการณ์ในตอนนี้ยังไม่น่าวิตกกังวล” เขากล่าว “สถานการณ์จะอยู่ในขั้นเลวร้ายหากเกิดการขาดแคลนผลผลิตไปทั่วโลก ซึ่งยังไม่เกิดขึ้นในตอนนี้”
ด้านบริษัทคาร์กิลบริษัทค้าเมล็ดพืชอันดับหนึ่งของโลกมาออกให้ความเห็นว่า การห้ามการส่งออกจะส่งผลให้ราคาสูงขึ้นเนื่องจากจะก่อให้เกิดความยากลำบากในการเคลื่อนย้ายผลผลิตจากประเทศที่มีอาหารเหลืออย่างเพียงพอไปยังประเทศที่ขาดแคลน
ด้านนายชาค ดิยุปต์ ผู้อำนวยการองค์การอาหารโลกออกมากล่าวว่า โลกจะยังไม่เผชิญวิกฤตอาหารอีกครั้งเหมือนอย่างปี 2007-2008 เนื่องจากขณะนี้ไม่พบปัจจัย 2 อย่างที่ก่อวิกฤตขึ้นนั่นคือ ราคาน้ำมันที่สูงกว่า 150 ดอลลาร์ต่อบาร์เรลและการเพิ่มขึ้นของการใช้พลังทางเลือกเช่น เอธานอล และ เชื้อเพลิงชีวภาพ โดยเข่กล่าวว่าตอนนี้ สต็อกเมล็ดพืชทั่วโลกสูงกว่า 528 ล้านตัน ซึ่งสูงกว่าจุดต่ำสุดในรอบ 30 ปี ในปี 2007-2008 ที่ 427 ล้านตัน อย่างไรก็ตาม เขาก็เตือนว่าโลกยังคงมีความเสี่ยงเรื่องวิกฤตอาหารอยู่
ทางการัสเซียได้ออกมาตรการช่วยเหลือในรูปของการให้เงินอุดหนุึนภาคการเกษตรเป็นเงิน 35,000 ล้านรูเบิ้ล นอกจากนี้นายปูตินยังกล่าวอีกว่าทางการรัสเซียจะใช้เครือข่ายร้านค้าของรัฐบาลในการกระจายเมล็ดพืชโดยไม่ต้องผ่านการประมูลไปยังภูมิภาคที่เดือดร้อนจากภาวะขาดแคลน
ด้่านนักวิเคราะห์ชี้ หากเกิดการระงับการส่งออกอาหารในพื้นที่อื่นๆของโลกจะส่งผลให้ราคาข้าวสาลีในตลาดล่วงหน้าวิ่งไปถึง 10 ดอลลาร์ต่อบูเชลหรือพุ่งขึ้นอีกเกือบ 30% จากราคาปิดเมื่อวานที่ 7.8575 ดอลลาร์ต่อบูเชลที่ตลาดชิคาโก้
ที่มา Financial Times, Bloomberg
